- Hơn 300 người vay được gần 70 tỷ đồng trong gói 30.000 tỷ
- Người vay được gói 30.000 tỷ tiết lậu cách "chinh phục" nhà băng
- Ông Đực "chẻ hoe" gói 30.000 tỷ
- Gói 30.000 tỷ đồng: Thời hạn vay có thể lên tới 15 năm
Hiện nay, các gói tín dụng bất động sản (BĐS) đang bị "tắc nghẽn" do sự lệch pha cung - cầu. Để làm rõ hơn về vướng mắc này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với GS.Đặng Hùng Võ.
GS.Đặng Hùng Võ nhận định, “không khó để thấy thực trạng “đầu voi đuôi chuột” đang diễn ra đối với các gói tín dụng nghìn tỷ đồng được ban bố thời kì vừa qua nhằm hỗ trợ cho thị trường BĐS. Trục trặc này do sự lệch pha giữa nguồn cung và nguồn cầu. Do vậy, nếu không có những biện pháp điều chỉnh, những nỗ lực của cơ quan chức năng trong việc giúp người dân tiếp cận nguồn vốn giá rẻ, tăng thời cơ sở hữu nhà ở sẽ không mang lại kết quả đáng kể”.
Gói 30.000 tỷ đồng "tắc" ở nhà băng
- Qua gần 1 năm triển khai, tỷ trọng giải ngân của gói 30.000 tỷ đồng chỉ vỏn vẹn 7%. Con số này rõ ràng nói lên nhiều điều, ông bình luận thế nào?
Có một thực tại là hiện nay các nhà băng thương nghiệp (NHTM) không hạn chế cho vay để đẩy tỷ trọng tăng trưởng tín dụng lên. Nhưng không phải ai cũng được vay, đối tượng vay phải là những người chứng minh được bản lĩnh trả nợ.
Trong khi đó, gói 30.000 tỷ đồng chỉ dành cho những người thu nhập thấp vay nhưng đây là những người ít khả thi trong bản lĩnh trả nợ. Chính vì vậy, tỷ trọng giải ngân 7% cũng là điều dễ hiểu. Chủ trương của Nhà nước về gói 30.000 tỷ đồng rất rõ ràng: an sinh xã hội, trợ giúp nhà đầu tư, tạo cung cho nhà ở xã hội, nhà ở thương nghiệp giá rẻ, cũng như tăng bản lĩnh của cầu.
Nhưng chủ trương đó đã gặp lực cản: tiền cho vay vẫn là tiền tài các NHTM. Tất nhiên đây cũng là nguồn tái cấp vốn cho các NHTM của nhà băng Nhà nước (NHNN), nhưng họ vẫn phải bảo đảm không rơi vào nợ xấu. Theo đó, các NHTM sẽ lọc nhóm người thu nhập thấp tới vay, chỉ những đứa ở nhóm trên cùng của diện thu nhập thấp có thể vay được vì nhóm này có bản lĩnh trả nợ. Họ cẩn trọng như vậy cũng không có gì mâu thuẫn.
Các gói đi sau như 50.000 và 70.000 tỷ đồng cũng vậy, đều nằm trong khuynh hướng các NHTM rất muốn cho vay. Vấn đề là như tôi đã nói, không phải ai cũng vay được.
- Nhưng kể cả khi Nhà nước đang tìm cách để gỡ khó, giúp những người thu nhập thấp tiếp cận nguồn vốn giá rẻ dễ dàng hơn, người vay vẫn không vay được?
Nhà nước đang tìm mọi giải pháp để tăng giải ngân như kéo dài thời hạn vay, mở mang diện cho vay, giảm sút thủ tục... Tuy nhiên, những điều đó chỉ giúp người dân đỡ cực nhọc hơn, còn vay được tiền hay không lại là cuộc chiến của họ với nhà băng. Việc cho người nghèo vay tiền là câu chuyện rất phức hợp, tôi nghĩ rằng cơ chế “tay đôi” giữa người thu nhập thấp với nhà băng sẽ khiến bản lĩnh nhà băng giải ngân giảm đi rất nhiều.
Nhưng nói như thế không phải là hết cách. Thực tế trên trái đất có một số mô hình khá hiệu quả mà các nước đã vận dụng. Thí dụ, họ sử dụng cơ chế cho 1 nhóm người vay với các khoản vay nhỏ, nhóm người ấy dồn tiền cho nhau để có thể trả nợ đúng hạn.
Hoặc tụ họp cộng đồng người muốn xây nhà chung cư. Cộng đồng đó sẽ kiểm soát tất cả mọi việc, từ chất lượng cho tới tiến độ và họ sẽ đứng ra chọn lọc chủ thầu thành lập. Cộng đồng ấy sẽ đứng dưới một đơn vị bảo trợ xã hội đứng ra vay nhà băng, thu tiền người mua nhà. Nghĩa là sử dụng sức mạnh đồng đội. Tôi đang nghĩ tới việc gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng cũng có thể cho một cộng đồng vay.
Cộng đồng ấy sẽ bầu ra ban quản trị, chịu bổn phận trước tất cả thành viên cộng đồng. Ban này đứng ra đấu thầu chủ thầu thành lập, liên hệ với nhà băng, kêu gọi các tổ chức xã hội... Tất cả nhằm tăng thêm thời cơ cho người dân vượt qua quan ải nhà băng.
Các gói liên kết khó "thông"
- Đối với các gói liên kết 50.000 và 70.000 tỷ đồng, tình trạng còn bi ai hơn, nguyên do tại sao thưa ông?
- Mô hình liên kết đã có từ lâu, trong đó mang lại điển hình hiệu quả là liên kết 4 nhà trong nông nghiệp (Nông dân - Nhà nước - Nhà khoa học - Doanh nghiệp). Trong mối liên hệ đó nông gia là trọng điểm. Hay nói cách khác người cần trợ giúp nằm ở trọng điểm của mối liên kết.
Soi lại mối liên kết 4 nhà trong thị trường BĐS không khó để thấy rằng các gói liên kết BĐS là giữa các doanh nghiệp bên nguồn cung, đối tượng thụ hưởng sau cuối là người mua nhà lại đứng ngoài chuỗi liên kết. Chính vì vậy mối liên kết này không vững bền, bởi lẽ đó mối liên kết làm ăn, không phải mối liên kết an sinh xã hội, vì lợi quyền của người cần có nhà.
Nói như vậy không có nghĩa là liên kết 4 nhà cho thị trường BĐS không tốt. Bất cứ sự cộng tác nào nếu mang lại hiệu quả đều tốt. Tuy nhiên, hãy nhìn nó dưới góc độ giải tỏa nhu cầu cho vay của nhà băng, giải tỏa nhu cầu bán nguyên liệu của doanh nghiệp thành lập... và đừng kỳ vọng quá nhiều vào sự tác động tốt của nó tới thị trường BĐS.
- Ông đã từng bình chọn rằng thành lập chuỗi liên kết không hề dễ dàng. Đây phải chăng là nguyên do để những gói liên kết 50.000 và 70.000 tỷ đồng chưa thể ra mắt thị trường?
Như tôi đã nói, các nhà băng đang rất muốn cho vay và gói 50.000 hay 70.000 tỷ đồng đều nhằm nâng cao bản lĩnh cho vay của nhà băng, bên cạnh tạo hiệu ứng tâm lý cho người mua. Tuy nhiên, hiện nay các chủ đầu tư có năng lực cũng không quá hào hứng với nguồn vốn nhà băng, họ có vốn tự có và nghiêng về nguồn vốn huy động từ khách hàng. Trong khi các chủ đầu tư yếu kém thì nhà băng lại sợ không dám cho vay. Chính vì vậy bài toán trì trệ của những gói liên kết, trước hết là bài toán của việc tìm người vay vốn.
Bên cạnh đó, nhà băng cho 1 chủ đầu tư hay 1 khách hàng cá nhân vay đã rối, trong khi chuỗi liên kết này nhà băng phải cho vay 4-5 doanh nghiệp. Chỉ riêng việc tin tưởng nhau, không doanh nghiệp nào bỏ cuộc giữa chừng cũng đã khó. Nhìn bên ngoài, chuỗi liên kết là mô hình lý tưởng, nhưng đi vào thực tại phải giải đáp hàng trăm câu hỏi, như ai là người kiểm soát để cho chuỗi này hoạt động suôn sẻ.
Ví dụ, nhà thầu nhận được tiền rồi không tiến hành sẽ xử trí thế nào? Hay doanh nghiệp nguyên liệu thành lập nhận tiền rồi nhưng hết hàng thì sao? Thiệt hại do thời kì chờ đó được 4 bên xử lý như thế nào? Tôi tin những câu hỏi đó đang làm rối trí các bên trong chuỗi chứ không phải tiền. Gói 50.000 và 70.000 tỷ đồng là có thực, thậm chí con số cao hơn, nhưng nếu không giải quyết được 2 điều trên thì chưa thể triển khai được.
Thay đổi tư duy đối với các gói tín dụng
- Thưa ông, đã có những nhận xét cho rằng việc vừa làm vừa sửa khi triển khai gói 30.000 tỷ đồng đang để lại hệ lụy làm mất dần lòng tin của người dân. Ông bình chọn như thế nào về nhận định này?
Thẳng thắn mà nói, tính dự báo của người làm chính sách ở nước ta chưa cao. Đưa ra chính sách, khác biệt những chính sách có tác động sâu rộng phải đo lường được mọi việc. Tác động hăng hái là gì, tác động tiêu cực là gì, những nút thắt có thể có là gì? Chính sách đưa ra gói 30.000 tỷ đồng về tư tưởng là đúng, nhưng áp vào thực tại rất ì ạch vì chúng ta coi những người có thu nhập thấp, người nghèo như là những người giàu.
Đồng thời coi các NHTM như là các nhà băng an sinh, nhà băng chính sách. Điều đó không đúng, cần phải đổi thay nghĩ suy này. Bởi người thu nhập thấp bản lĩnh trả nợ sẽ thấp. Còn NHTM phải giữ tiền tài mình dù cho đó là tiền tái cấp vốn của Nhà nước.
- Như vậy, có thể thấy một mai sau không mấy sáng dành cho các gói nghìn tỷ đồng, thưa ông?
Với tiến trình như hiện nay, vững chắc khó có sự đột phá trong việc cho vay các gói hỗ trợ tín dụng trên, trừ khi chúng ta có cách làm khác. Đơn cử gói 30.000 tỷ đồng, Bộ Xây dựng muốn mở mang thêm, muốn có thêm nhiều người được vay, nhưng nó vướng ở chỗ liệu NHTM có chấp nhận hay không. Bởi tiêu chí cho vay của NHTM hoàn toàn không giống những tiêu chí Bộ Xây dựng đưa ra.
Theo tôi, NHNN, Bộ Xây dựng và các NHTM cần ngồi lại để cùng nhau đưa ra cách làm mới, hoặc hướng các tiêu chí cho vay trùng khớp nhau. Để làm được điều này cần có sự tham vấn rất kỹ lưỡng từ những bộ phận như quản lý không may, tín dụng, nguồn vốn, các chuyên gia kinh tế độc lập... chẳng thể nói suông. Tất nhiên, những điều kiện như tăng nguồn cung, giám sát để triệt tiêu đầu cơ, tiền kênh cao ngất ngưởng, giúp người dân mua được nhà giá gốc từ chủ đầu tư, không phải qua mấy lượt trung gian cũng là việc cấp bách phải làm.
- Đối với những gói liên kết liệu có giải pháp nào để tránh được những nhược điểm của gói 30.000 tỷ đồng đã gặp, thưa ông?
Như tôi đã nói, liên kết là mô hình tiến bộ nhưng phức hợp. Để triển khai được các gói liên kết 4 nhà cần có sự thông suốt ở tất cả các khâu, giảm thiểu bản lĩnh xảy ra trục trặc giữa tất cả các liên kết. Các nhà băng, doanh nghiệp trong chuỗi phải ngồi lại với nhau, bàn thảo, nói thật để cho ra bộ công cụ tốt nhất, xử lý được những tình huống không may có thể nảy sinh, làm vỡ chuỗi.
- Xin cảm ơn ông.
Theo SGĐTTC
Video có thể bạn quan tâm
Nguồn: Tinmoi.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét